Naučni skupovi
Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske, od svog osnivanja do danas, organizovala je više od osamdeset naučnih skupova, okruglih stolova, simpozijuma i konferencija, domaćeg i međunarodnog karaktera, u okviru kojih je izloženo oko 2.000 referata iz različitih naučnih oblasti. Održano je i nekoliko desetina pojedinačnih predavanja i pristupnih besjeda Akademijinih članova. Akademija je uvijek posebnu pažnju posvećivala organizaciji skupova koji su od posebnog značaja za razvoj Republike Srpske, za očuvanje njenog kulturnog identiteta i poboljšanje i unapređenje kvaliteta života. Na ovim skupovima referate su izlagali najugledniji naučnici iz Republike Srpske, zemalja u okruženju, a često i naučnici i istraživači iz drugih dijelova svijeta. Referati sa većine skupova objavljeni su u zbornicima radova, čiji izdavač je Akademija.
Neki od tih skupova su:
- Naučni skup Srpski duhovni prostor održan je 29. i 30. oktobra 1998. godine u Bijeljini. Na skupu, na kojem je učestvovalo oko stotinu naučnih radnika iz Republike Srpske, Srbije i Crne Gore, podneseno je 30 referata. Raspravljalo se o aktuelnim pitanjima iz oblasti kulture na svim prostorima na kojima srpski narod živi i u kojima je živio, kako bi se stekla što jasnija i opšta slika vremena u kojem se trenutno razvija naše društvo. Cilj ovog skupa je bio da se sagleda stanje u svim oblastima naše duhovne djelatnosti, kako bi se uvidjeli problemi i našli načini za njihovo rješavanje.
- Naučni skup Podjela nadležnosti između institucija Bosne i Hercegovine i entiteta održan je 26. novembra 1999. godine. Nakon izlaganja 20 radova, zaključeno je da je u toku prethodne dvije godine došlo do nelegalne i nelegitimne revizije ustavâ Bosne i Hercegovine i Republike Srpske i prenošenja nadležnosti sa entiteta na Bosnu i Hercegovinu. Ukazano je na štetnost tendencije umanjenja nadležnosti entitetâ i upućen je zahtjev da se obustavi erozija entitetskih nadležnosti i prihvati, bez revizije, dejtonski model složene Bosne i Hercegovine sa dva državotvorna entiteta – Republikom Srpskom i Federacijom Bosne i Hercegovine.
- Naučni skup Dušanov zakonik – 650 godina od njegovog donošenja održan je 22. i 23. decembra 1999. u Banjoj Luci. Na skupu je učestvovalo oko 80 naučnih, stručnih i javnih radnika, a izloženo je 27 referata. Utvrđena je istorijska uloga Dušanovog zakonika u uspostavljanju načela pravne države. Naglašeno je da interesovanje naučnika i praktičara šireg spektra (pravnika, istoričara, lingvista, paleografa, sociologa...) za ovaj jedinstveni dokument, koji govori o pravnom životu srednjovjekovne srpske države, nije prestalo ni nakon 650 godina od njegovog izlaska u javnost.
- Međunarodni simpozijum Geologija i metalogenija Dinarida i Vardarske zone organizovan je od 4. do 6. oktobra 2000. godine, u saradnji sa Srpskom aka-demijom nauka i umetnosti. Cilj je bio da se afirmiše geološka aktivnost naučnika i stručnjaka Republike Srpske. Na jednom mjestu izloženi su rezultati dotadašnjih istraživanja. Pokušali su se razriješiti neki od problema geološke evolucije Dinarida i Vardarske zone. Jedan od ciljeva ovog simpozijuma bio je da se ukaže na neke nove probleme i nedovoljno raz-jašnjenje odnosa između pojedinih regionalnih geoloških jedinica, kao i na zbivanja u tim jedinicama.
- Satelitski simpozijum Epoha kvanta – 100 godina od otkrića kvanta or-ganizovan je 4. maja 2001. godine. Bio je posvećen jednom od najvećih otkrića savremene fizike – kvantu energije. Na ovom simpozijumu izložena su saznanja istraživača sa Univerziteta u Banjoj Luci o ovom kvantnomehaničkom fenomenu i načini primjene u oblastima u kojima rade. Predavanja su održali akademici i profesori iz Srbije i Republike Srpske.
- Naučni skup Zemlja Pavlovića – srednji vijek i period turske vladavine organizovan je 27. i 28. juna 2002. godine u Rogatici, u saradnji sa Univerzi-tetom u Srpskom (Istočnom) Sarajevu. Na ovom skupu učestvovalo je 70 naučnih radnika sa 36 referata. Cilj skupa je bilo proučavanje viševjekovne prošlosti vlasteoske porodice Pavlović, njenog mjesta i uloge u državnom životu srednjovjekovne Bosne, kao i onih dijelova Hercegovine koji su jedno vrijeme bili pod njenom vlašću.
- Naučni skup 150 godina od rođenja Mihajla Pupina održan je 21. i 22. maja 2004. godine. Bio je posvećen uspomeni na jednog od najugledni-jih srpskih naučnika u svijetu. Na ovom skupu učestvovali su naučni radnici i istraživači iz Srbije i Republike Srpske, koji su pokušali da doprinesu rasvjetljavanju bogatog i raznovrsnog stvaralaštva Mihajla Idvorskog Pupi-na.
- Naučni skup Srpska revolucija 1804–1815. i Bosna i Hercegovina organizovan je 25. i 26. juna 2004. u Višegradu, u saradnji sa Srpskim prosvjetnim i kulturnim društvom „Prosvjeta”, povodom 200 godina od početka Prvog srpskog ustanka. Na skupu je učestvovalo 85 naučnih i stručnih radnika, a izloženo je 35 referata. Navedena problematika razmatrana je interdiscipli-narno, pa je bilo referata istorijskog, književno-jezičkog, crkveno-duhovnog i vojnostrategijskog karaktera. Cilj skupa nije bio samo obilježavanje godiš-njice, već i iznošenje novih istorijskih činjenica, saznanja i dokumenata o ustanku.
- Naučni skup Teorijska i eksperimentalna istraživanja nanomaterijala održan je septembra 2004. u Herceg Novom. Na njemu su izloženi radovi o teo-rijskim i eksperimentalnim istraživanjima nanomaterijala, koja su u poslje-dnje vrijeme pobudila značajnu naučnu pažnju u svim dijelovima svijeta. Skupu je prisustvovalo više od 30 naučnih radnika sa područja bivše SFRJ i iz inostranstva.
- Naučni skup Republika Srpska – deset godina Dejtonskog mirovnog sporazuma održan je 12. i 13. maja 2005. godine. Skup je bio međunarodnog karaktera, a posvećen je sagledavanju rezultata desetogodišnje primjene Dejtonskog mirovnog sporazuma i perspektivama daljeg razvoja Republike Srpske, kon-stitutivnog dijela Bosne i Hercegovine. Na skupu je učestvovalo 110 ugled-nih naučnih i stručnih radnika iz zemlje i inostranstva. Izlagači su bili predstavnici Srbije i Crne Gore, Hrvatske, Evropske unije – Venecijanske komisije, OEBS-a, OHR-a, Ruske akademije nauka, Ujedinjenih nacija i dr. Cilj je bio da se pokaže i dokaže da je dejtonski model državnog uređenja Bosne i Hercegovine, sa dva entiteta i tri ravnopravna naroda, pokazao rezul-tate koji mogu da budu garant daljeg napretka na ovim prostorima.
- Naučnostručni skup Sto godina teorije relativnosti održan je 30. sep-tembra 2005. godine, u saradnji sa Društvom fizičara Republike Srpske. S obzirom na to da je Generalna skupština Ujedinjenih nacija 2005. godinu proglasila međunarodnom godinom fizike, skup je organizovan s ciljem da se doprinose popularizaciji fizike na našim prostorima.
- Naučni skup Novi pogledi u prevenciji i tretmanu ateroskleroze održan je 15. septembra 2006. godine. Organizovan je u sklopu obilježavanja Svjetskog dana srca u Republici Srpskoj i BiH, a zbog porasta kardiovaskularnih oboljenja i smrtnosti, kako u svijetu tako i kod nas. Analizirani su svi aspekti nastanka ateroskleroze, te mogućnosti zaustavljanja njene progresije, ali i regresije.
- Naučni skup Ideje Nikole Tesle, organizovan povodom obilježavanja 150-godišnjice rođenja ovog istaknutog naučnika, održan je 22. i 23. septembra 2006. godine. Cilj ovog skupa bio je da se iz novog ugla sagleda život i rad Nikole Tesle. Na ovom skupu učestvovalo je preko 120 istraživača, različitih profila, a saopšteno je 30 referata.
- Naučni skup Republika Srpska – 15 godina postojanja i razvoja održan je 26. i 27. juna 2007. u Banjoj Luci. Učestvovalo je oko 120 uglednih naučnika, profesora, javnih i političkih radnika iz Republike Srpske, Federacije BiH, Srbije, Crne Gore i inostranstva (Moskva, Vašington, Strazbur), a podneseno je 75 referata, koji su obuhvatili državnopravno (ustavnopravno), ekonomsko-socijalno, naučno-obrazovno i kulturno, demografsko-statističko i bezbjednosno područje. Skup je organizovan s ciljem sagledavanja i analiziranja ustavnopravnog statusa Republike Srpske, njenog položaja u okviru Bosne i Hercegovine i uspješnog petnaestogodišnjeg rada, te perspektiva daljeg razvoja.
- Naučni skup Resursi Republike Srpske održan je 17. i 18. oktobra 2007. godine, u okviru niza manifestacija organizovanih povodom obilježavanja petnaest godina postojanja Republike Srpske. Na skupu su podnesena 52 refe-rata, koji su tematski bili povezani sa poljoprivredom, energetskim iz-vorima, rudnim bogatstvom, saobraćajem i vezama, turizmom, šumarstvom i drugim oblastima ljudske djelatnosti. Cilj je bio da se na jednom mjestu iz-loži kojim materijalnim, kulturnim i ljudskim resursima Republika Srpska raspolaže.
- Naučni skup Petar Kočić danas organizovan je 10. i 11. novembra 2007, u saradnji sa Filozofskim fakultetom u Banjoj Luci. Skup je organizovan s ciljem da se rasvijetle i prodube Kočićeva književna, jezička, kulturna i politička misao, da se stave u naučni i umjetnički okvir i da se, uz na-glašavanje političke i patriotske note njegovog djela, njegovo stvaralaštvo podigne na još viši nivo. Na skupu je predstavljen pripovjedački i dramski rad Petra Kočića, koji je inspiraciju nalazio u formama narodnog stvaralaštva, ali i u čitanju tada moderne domaće i svjetske književnosti. Zaključeno je da su u Kočićevom djelu sadržane vrijednosti koje su žive u svim vremenima, pa i u našem današnjem. Po svojim shvatanjima i djelima, on je bio u samoj žiži književnih i političkih stanja i akcija u svome vremenu, a aktuelna politička situacija u BiH ukazuje na to da Kočića možemo prepoznati i u nečemu što se ponovilo i obnovilo u našem vremenu.
-
Naučni skup Savremeni materijali održan je prvi put 4. i 5. jula 2008. godine, nakon čega se održavao svake godine uzastopno kao međunarodni naučni skup. Putem plenarnih predavanja i poster prezentacija do sada je izloženo preko 1100 radova u kojima su obuhvaćena istraživanja u svim oblastima savremenih materijala, te njihova primjena u nauci, tehnologiji i industriji. U radu skupova, pored domaćih istraživača i naučnika, aktivno su učestvovali priznati naučnici iz Japana, Kine, SAD, Australije, Južne Afrike, Njemačke, Švajcarska, Italije, Slovenije, Bugarske, Grčke, Holandije, Velike Britanije, Španije, Portugala, Kanade, Turske, Srbije, Hrvatske, Crne Gore, Makedonije i drugih zemalja. Skup je prerastao u jedan od najprepoznatljivijih u regionu, te je iz njega proizašao i naučni časopis Contemporary Materials, koji izlazi redovno dva puta godišnje.
- Naučni skup Aneksija BiH – povodom stogodišnjice održan je 16. i 17. ok-tobra 2008. Skupu su prisustvovali naučnici iz Republike Srpske, Srbije, Crne Gore, Hrvatske, Rusije, Velike Britanije, Švedske, Češke i Bugarske. Cilj ovog skupa bio je da se ukaže na posljedice razaranja međunarodnog prava i korišćenje sile za rješavanje pitanja granica na Balkanu. Na skupu je zaklju-čeno da sadašnja dešavanja u Bosni i Hercegovini imaju sličnosti sa aneksi-jom BiH od prije stotinu godina, jer je BiH danas samo formalno slobodna i samo formalno ima svoj suverenitet, dok stvarni suverenitet u njoj ima među-narodna zajednica oličena u instituciji visokog predstavnika.
- Drugi naučni skup Savremeni materijali održan je 3. i 4. jula 2009. godine. Na skupu su analizirani načini unapređivanja, racionalizacije i korišćenja postojećih materijala, a učestvovali su naučni radnici iz Republike Srpske i Federacije BiH, Srbije, Slovenije i Hrvatske. Rezultate svojih istraživanja prezentovali su kroz 77 referata.
- Naučni skup Milutin Milanković u svom i našem vremenu organizovan je 8. oktobra 2009. godine. Na skupu su, pored stručnjaka iz Republike Srpske, učestvovali i naučnici iz Republike Srbije i Kanade. Cilj skupa je bio da se još jednom ukaže na velika djela ovog naučnika, koji je široko otvorio i ot-krio istine koje su neporecive i na kojima počiva svijet oko nas, a posebno u vrijeme velike zabrinutosti zbog prijetećih klimatskih promjena.
- Okrugli sto Presuda Evropskog suda za ljudska prava u predmetu Sejdić–Finci održan je 14. aprila 2010. godine. Skupu su, pored članova Akademije i pravnih eksperata, prisustvovali i predstavnici izvršne, sudske i zakonodavne vlasti u Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini, kao i sudija Evropskog suda za ljudska prava doc. dr Ljiljana Mijović. Učesnici skupa su zaključili da presudu treba provesti, da ona ne iziskuje znatnije promjene Ustava, nego samo dva člana koja se odnose na Predsjedništvo i Vijeće naroda. Naglašeno je i da sam Evropski sud za ljudska prava u obrazloženju presude konstatuje da nije potrebno narušiti princip konstitutivnosti naroda radi zaštite prava pripadnika ostalih nacionalnih zajednica.
- Treći međunarodni naučni skup Savremeni materijali održan je 2. i 3. jula 2010. godine. Radilo se u okviru tri tematske cjeline: nanomateri-jali, materijali u tehnologiji i industriji, te biomaterijali. Prezentovano je 115 radova, u kojima su, pored rezultata primjene novih materijala u in-dustriji, medicini, građevinarstvu i zaštiti životne sredine, prikazane prednosti i nedostaci postupaka spajanja novih materijala. Učesnici su bili iz SAD, Australije, Španije, Holandije, Velike Britanije, Slovenije, Bugarske, Srbije, Hrvatske i Republike Srpske. Radovi su, pored zbornika, ob-javljeni i u časopisu Contemporary Materials.
- Međunarodni naučni skup Voda, nanomaterijali na bazi vodoničnih veza i nanomedicina održan je 4. septembra 2010. godine, kao prvi iz ove oblasti u jugoistočnoj Evropi. Na skupu su prezentovana 23 rada iz oblasti na-nomaterijala i nanomedicine, a učesnici su bili iz SAD, Rusije, Kanade, Australije, Japana, Španije, Velike Britanije, Srbije i Republike Srpske.
- Naučni skup Reproduktivno zdravlje u Republici Srpskoj održan je 29. oktobra 2010. godine. Cilj ovog skupa bio je predstavljanje rezultata dvogo-dišnjeg projekta Reproduktivno zdravlje u Republici Srpskoj. Na osnovu podataka dobijenih istraživanjem trebalo bi da se napravi strategija demografskog razvoja i program planiranja porodice, koji treba da uzmu u obzir broj djece koji je potreban za zamjenu generacija na prostoru Republike Srpske. Na skupu su učestvovali ljekari, psiholozi i pedagozi, koji su u svojim radovima ukazali da reproduktivno zdravlje ima poseban značaj za očuvanje biološkog integriteta nacije u uslovima niskog nataliteta, fertiliteta i prirodnog priraštaja.
- Međunarodni naučni skup Uloga akademske zajednice u društvu budućnosti organizovan je 15. maja 2011. godine, u saradnji sa Kraljevskom akademijom za ekonomiju i finansije Španije. Akademik Rajko Kuzmanović, predsjednik ANURS-a, i akademik Haim Hil Aluha, predsjednik Kraljevske akademije, ocijenili su da je ovaj skup početak niza zajedničkih aktivnosti koje će dvije akademije imati u budućnosti.
- Četvrti međunarodni naučni skup Savremeni materijali održan je 1. i 2. jula 2011. Putem plenarnih predavanja i poster-prezentacija izloženo je 105 radova. Učesnici su bili iz SAD, Velike Britanije, Njemačke, Švajcarske, Španije, Bugarske, Mađarske, Grčke, Kine, Slovenije, Hrvatske, Srbije, Republike Srpske i Federacije BiH. Radovi su obuhvatili više naučnih oblasti koje se bave savremenim materijalima, posebno istraživanjima novih materijala, nanomaterijala, materijala u preventivnoj medicini i stoma-tologiji, savremenih tehnologija, proizvodnje eko-materijala. Predstavljeni su i rezultati istraživanja u vezi sa baterijskim električnim automobilima, materijalima koji se odnose na ishranu i čuvanje namirnica. Bilo je riječi i o kriterijumima standardizacije i kategorizacije materijala. Radovi su, pored zbornika, objavljeni i u časopisu Contemporary Materials.
- Međunarodni naučni skup Voda i nanomedicina održan je 30. avgusta 2011. godine. Izloženo je 15 plenarnih predavanja i 20 poster-prezentacija. Skup je bio posvećen širokom međunarodnom forumu o prirodi vodonične veze, nauke i tehnologije materijala vodoničnih veza i uređaja. Plenarni predavači su bili iz SAD, Velike Britanije, Japana, Irske, Švajcarske i Srbije. U okviru skupa (31. avgusta) održana je Prva međunarodna ljetna škola Voda i nanomedicina. Školu je pohađao 41 student master i doktorskih studija. Tokom jednodnevnog rada škole prezentovano je osam radova iz oblasti biologije, dermatologije, onkologije, farmacije, hemije i biofizike.
- Naučni skup Sto godina od otkrića atomskog jezgra organizovan je 23. septembra 2011. godine, u saradnji sa Prirodno-matematičkim fakultetom Univerziteta u Banjoj Luci (studijski smjer za fiziku). Bio je posvećen obi-lježavanju stogodišnjice Raderfordovog otkrića atomskog jezgra, jednog od najznačajnijih otkrića u istoriji nauke. Na skupu su stručnjaci iz SAD, Srbije i Republike Srpske predstavili dvanaest naučnih radova. Predavanja su obuhvatila okolnosti otkrića atomskog jezgra i razvoj nuklearne fizike u raznim oblastima nauke i tehnike do danas, kao i neke aspekte primjene nuklearne fizike u medicini.
- Peta rektorska konferencija o visokom obrazovanju Republike Srpske, na temu Drugi i treći ciklus studija – iskustva i mogućnosti organizovanja, održana je 23. i 24. septembra 2011. godine, u saradnji sa Rektorskom kon-ferencijom Republike Srpske. Prethodne četiri organizovalo je Mini-starstvo prosvjete i kulture RS.
- Međunarodni naučni skup Psihosocijalni faktor i kardiovaskularne bo-lesti održan je 30. septembra 2011. godine. Skup je organizovao Odbor za kar-diovaskularne bolesti ANURS-a u saradnji sa Odborom za kardiovaskularnu patologiju SANU. Predavanja na skupu održalo je 11 uglednih naučnika iz SAD, Francuske, Republike Srbije i Republike Srpske. Cilj skupa je bio da se kroz saopštenja i diskusiju pokuša više rasvijetliti uticaj psihosocijalnog i socioekonomskog faktora na razvoj kardiovaskularnih bolesti, koje predstavljaju veliki zdravstveni problem, kako u svijetu tako i kod nas, jer od njih boluje i umire veliki broj ljudi.
- Okrugli sto Jezik i pismo u Republici Srpskoj održan je 25. novembra 2011. Na skupu je 19 stručnjaka iz Republike Srpske, Srbije, Crne Gore, Austrije i Njemačke razmatralo jezičku problematiku na prostoru Bosne i Hercegovine u sinhronom presjeku i dijahronoj perspektivi. Dat je generalni pregled srednjovjekovnog pisanog nasljeđa Bosne i Huma, kao i pregled prilika u vezi sa tipom, statusom i sudbinom književnog jezika na navedenom prostoru od vremena austrougarske okupacije 1878. do nedavnog raspada srpsko-hrvatske jezičke i državne zajednice i današnje „trojezičnosti” u domenu standardnojezičke stvarnosti, nastale preimenovanjem jezika koji je re-formisao Vuk Karadžić. Naglašeno je da se repriza prilika iz vremena aus-trougarske okupacije najotvorenije očitava u nastojanju međunarodne zajed-nice da se iz Ustava Republike Srpske ukloni naziv srpski jezik. Okrugli sto je završen usvajanjem zaključaka u kojima je, između ostalog, naglašeno da je danas u Bosni i Hercegovini srpski jezik u vrlo nepovoljnom položaju i zbog sve izraženijih nastojanja Bošnjaka da uvedu „bosanski” kao „zemaljski jezik”, te je ukazano na neophodnost da se u službenoj upotrebi u Republici Srpskoj koristi srpski jezik (ijekavskog i ekavskog izgovora) sa ćirilicom kao primarnim pismom.
- Naučni skup Andrić između Istoka i Zapada održan je 8. i 9. decembra 2011. godine. Skup je organizovan povodom pedesetogodišnjice dobijanja Nobelove nagrade za književnost, stogodišnjice objavljivanja prve pjesme Ive Andrića u Bosanskoj vili i 120-godišnjice Andrićevog rođenja, koja pada u 2012. godinu. Na skupu je izloženo 25 referata. Učesnici su bili iz Republike Srpske, Srbije, Crne Gore, Hrvatske, Austrije, Italije i Bjelorusije. Na skupu je naglašeno da Andrićevo djelo ne samo da živi i traje, nego ima i sve-vremenske vrijednosti, a naziv naučnog skupa metaforično sugeriše samu suštinu njegovog djela. Istovremeno, to je suština Andrićevog kazivanja i promišljanja o prošlosti i sadašnjosti ovog dijela Evrope, gdje su se vijekovima sudarali Istok i Zapad, još uvijek se sudaraju i, po svemu sudeći, to će još dugo trajati.
- Okrugli sto Dejtonski mirovni sporazum kao pravni i politički osnov razvoja Republike Srpske održan je 23. marta 2012. godine, a organizovao ga je Odbor za pravne nauke Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske. Učestvovali su istaknuti domaći stručnjaci iz oblasti teorije i prakse prava, kao i predstavnici javnih institucija iz Republike Srpske. Ukupno je izloženo 18 referata. Okrugli sto je održan u okviru istoimenog projekta, koji obuhvata kritičku analizu pravnih principa i vrijednosti koji se odnose na organizaciju i funkcionisanje državne vlasti i ukupnog javnog sektora u Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini.
- Peti međunarodni naučni skup Savremeni materijali održan je od 5. do 7. jula 2012. godine. Na skupu je prezentovano 119 radova putem plenarnih predavanja i poster-prezentacija, koje su bile organizovane u dva simpozijuma (Simpozijum A: Nauka o materiji, kondenzovane materije i fizika čvrstog stanja i Simpozijum B i C: Biomaterijali, nanomedicina i voda). Na skupu su učestvovali naučnici iz SAD, Velike Britanije, Njemačke, Švajcarske, Japana, Grčke, Češke, Malezije, Slovenije, Srbije, Crne Gore i Hrvatske, te Republike Srpske i Federacije BiH. Radovi su, pored zbornika, objavljeni i u časopisu Contemporary Materials.
- Međunarodni naučni skup Republika Srpska dvadeset godina razvoja – dos-tignuća, izazovi i perspektive, u okviru kojeg je bilo 65 plenarnih preda-vanja, održan je 17. i 18. septembra 2012. Skupu su prisustvovali predsjednik i premijer Republike Srpske, te ambasadori Srbije, Ruske Federacije, Crne Gore, Španije i Bugarske u BiH. Cilj organizovanja ovog skupa bio je da se, u okviru obilježavanja dvodecenijskog jubileja, na naučnim osnovama sagleda cjelokupan razvoj Republike Srpske, njen ustavnopravni i ekonomsko-socijalni položaj, ali i da se naznače pravci daljeg razvoja, i to sve u okviru domaćeg i međunarodnog prava, odnosno na osnovama Dejtonskog mirovnog sporazuma, posebno Aneksa IV. Na ovom skupu objektivno je prikazana pozi-cija Republike Srpske, kao i mogući pravci ustavnopravnog, ekonomsko-priv-rednog, obrazovnog i opštedruštvenog razvoja, a zaključeno je da je Republika Srpska u dvadesetogodišnjem periodu ostvarila značajne rezultate u svim ob-lastima društvenog života, te da je, dosljedno se pridržavajući Dejtonskog mirovnog sporazuma, bila faktor stabilnosti u BiH.
- Srpska akademija nauka i umetnosti, Matica srpska i Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske organizovale su međunarodni naučni skup Prvi balkanski rat 1912/1913: istorijski procesi i problemi u svetlosti sto-godišnjeg iskustva, koji je održan 18. i 19. oktobra 2012. u prostorijama Srpske akademije nauka i umetnosti u Beogradu. Na skupu su učestvovali istaknuti naučnici iz zemlje i inostranstva. Zaključeno je da velike sile i danas, kao i prije jednog vijeka, imaju uticaj i težnju da se promijene granice na Balkanu. Prvi balkanski rat bio je izraz oslobodilačkih težnji srpskog i ostalih balkanskih naroda, a Drugi balkanski rat, 1913. godine, predstavljao je uvod u Prvi svjetski rat.
- Simpozijum pod nazivom Dijabetes i kardiovaskularne bolesti, održan je 22. marta 2013. godine u okviru Prvog kongresa dijabetologa Republike Srpske, sa međunarodnim učešćem. Na ovom simpozijumu, koji su zajedno organizovali Odbor za kardiovaskularnu patologiju Odjeljenja medicinskih nauka ANURS-a, Udruženje endokrinologa i dijabetologa Republike Srpske i Udruženje kardiologa Republike Srpske, saopšteno je šest predavanja.
- Šesti međunarodni naučni skup Savremeni materijali održan je od 4. do 6. jula 2013. godine. Na ovom skupu učestvovali su naučni radnici iz Republike Srpske i Federacije BiH, Bugarske, Češke, Slovačke, Slovenije, Srbije, Crne Gore, Makedonije, Hrvatske, Francuske, Italije, Japana, Južne Afrike, Kine, Njemačke, SAD, Švajcarske i Tajvana, koji su izložili 149 radova putem ple-narnih predavanja, usmenih izlaganja i poster-prezentacija. Rad se odvijao u okviru triju simpozijuma (Simpozijum A: Nauka o materiji, kondenzovane materije i fizika čvrstog stanja; Simpozijum B: Biomaterijali i nanomedicina; Simpozijum C: Voda). Radovi su pored zbornika, objavljeni i u časopisu Contemporary Materials.
- Okrugli sto Reproduktivno zdravlje – uslov opstanka održan je 8. oktobra 2013. godine, u okviru programa obilježavanja dvadesete godišnjice posto-janja Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske, s ciljem da se pokušaju naći odgovori da li se dovoljno pažnje posvećuje adolescentima. Organizator ovog okruglog stola bio je Odbor za reproduktivno zdravlje Odjeljenja me-dicinskih nauka ANURS-a.
- Okrugli sto Pretpostavke i mogućnosti unapređenja konkurentnosti privrede Republike Srpske organizovao je Odbor za ekonomske nauke Odjeljenja društvenih nauka ANURS-a, 11. novembra 2013. godine. Tematske oblasti o ko-jima se govorilo su: konkurentnost privrede, reindustrijalizacija, nauka, inovacije i obrazovanje u funkciji unapređenja konkurentnosti, finansijski efekti konkurentnosti.
- Okrugli sto Dvjesta godina od Njegoševog rođenja organizovan je 6. decembra 2013. godine, u amfiteatru Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske, umjesto planiranog trodnevnog međunarodnog naučnog skupa Njegoš u svom i našem vremenu, koji je, u suorganizaciji sa Maticom srpskom i Srpskom akademijom nauka i umetnosti, trebalo da se održi u Novom Sadu, Beogradu i Banjoj Luci.
- Okrugli sto Uloga akademija nauka i umjetnosti u razvoju društva budućnosti održan je 7. decembra 2013. godine, povodom dvadesete godišnjice od utemeljenja Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske. Izlagači su bili članovi ANURS-a iz više evropskih zemalja, a zajednički zaključak je da, iako postoje različiti modeli akademija u svijetu, gotovo svaka od njih ima zadatak da u vremenu brzog tehnološkog napretka bude nosilac naučnog i umjetničkog rada u svojoj zemlji, da treba aktivno da učestvuje u kreiranju politika u ovim oblastima, te da čuva i njeguje kulturu i tradiciju svoga naroda.
- Internacionalni simpozijum iz ehokardiografije održan je 14−16. marta 2014. na Jahorini. Simpozijum je organizovan u saradnji sa Udruženjem kardiologa Republike Srpske – Radna grupa za ehokardiografiju.
- Međunarodni naučni skup Prvi svjetski rat – uzroci i posljedice održan je 30. i 31. maja 2014. godine. Na skupu su, pored članova Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske, aktivno učešće uzeli i predstavnici drugih akademija nauka i umjetnosti, te poznati naučnici iz Republike Srpske, Bosne i Hercegovine i drugih zemalja. U toku dvodnevnog rada izloženo je preko 40 referata.
- Međunarodni naučni skup Srbi i Prvi svetski rat 1914–1918. održan je u Beogradu, 14. juna 2014. godine. Skup su organizovali Srpska akademija nauka i umetnosti, Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske i Matica srpska. Na skupu je učestvovalo oko 60 eminentnih istoričara i drugih stručnjaka, među kojima je 18 iz inostranstva – Bugarska, Grčka, Francuska, Austrija, Velika Britanija, Rusija, Mađarska, Poljska, Italija, Crna Gora, Češka.
- Naučni simpozijum Kulturno-istorijski kompleks Donji Detlak održan je 12. i 13. septembra 2014. u Banjoj Luci i Derventi. Simpozijum su organizovali Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske, Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske i Opština Derventa. Prvog dana simpozijuma referate je izložilo 12 predavača, a drugi dio simpozijuma (osam referata) održan je u Derventi.
- Okrugli sto Uloga nauke i akademija u razvoju društva održan je 19. septembra 2014. godine, u organizaciji Akademije nauka i umjetnosti Repu-blike Srpske i Svjetske akademije umjetnosti i nauka – Odjeljenja za jugo-istočnu Evropu.
- Okrugli sto Ambrozija – opasna invaziona i alergena biljna vrsta održan je 30. septembra 2014. godine, u organizaciji Odbora za životnu sredinu, prostorno planiranje i održivi razvoj Odjeljenja prirodno-matematičkih i tehničkih nauka ANURS-a. Izloženo je devet referata, a predavači su tokom izlaganja govorili o porijeklu i rasprostranjenosti ambrozije u svijetu, i na području Republike Srbije i Republike Srpske, o njenoj biologiji, produk-ciji sjemena i polena, kao i o osnovnim karakteristikama alergena polena ambrozije, štetnosti ambrozije, mogućnostima njenog suzbijanja i dr.
- Simpozijum Prostorno planiranje i životna sredina Republike Srpske održan je 3. oktobra 2014. godine, u organizaciji Odbora za životnu sredinu, prostorno planiranje i održivi razvoj Odjeljenja prirodno-matematičkih i tehničkih nauka ANURS-a. Referate o statusu i stanju prostornog planiranja u Republici Srpskoj, te savremenim tendencijama u teoriji i praksi prostornog planiranja u kontekstu vrednovanja i očuvanja životne sredine izložilo je 12 predavača.
- Simpozijum Funkcionalna anatomija, patologija, dijagnostika i terapija krvnih sudova glave i vrata održan je 28. novembra 2014. godine. Na ovom simpozijumu, koji je organizovao Odbor za hronične nezarazne bolesti Odjeljenja medicinskih nauka ANURS-a, izloženo je 12 referata, a izlagači su bili iz Srbije, Slovenije, Hrvatske, Federacije BiH i Republike Srpske. Učesnici i posjetioci informisani su o najnovijim dostignućima u oblastima anatomije, patologije, dijagnostike i terapije krvnih sudova vrata i glave, u cilju sprečavanja nastanka moždanog udara.
- Simpozijum Demografska politika u Republici Srpskoj – stvarnost i potrebe održan je 4. decembra 2014. godine. Organizovali su ga Odjeljenje prirodno-matematičkih i tehničkih nauka i Odjeljenje medicinskih nauka ANURS-a, u saradnji sa univerzitetima u Banjoj Luci i Istočnom Sarajevu. Izloženo je osam referata. Cilj ovog simpozijuma bio je da se podstaknu naučni radnici da daju svoj doprinos u sagledavanju potreba za adekvatnijim mjerama populacione politike, a radi zaustavljanja negativnih demografskih tendencija na prostoru Republike Srpske.
- Okrugli sto Genetički modifikovani organizmi – naučni i etički aspekti, proizvodnja i korišćenje održan je 16. decembra 2014, u organizaciji Odjeljenja prirodno-matematičkih i tehničkih nauka ANURS-a (Odbor za biotehničke nauke i Odbor za životnu sredinu, prostorno planiranje i održivi razvoj). Skup je organizovan sa namjerom da se, kroz izlaganja kompe-tentnih istraživača (devet referata), diskusiju i zaključke, doprinese identifikaciji i sagledavanju problema, pojava, etičkih izazova i rizika ko-ji u ovoj oblasti postoje.
- Međunarodna naučna i tehnička konferencija Energetska efikasnost održana je 18−19. decembra 2014. godine u Krakovu, u saradnji Ukrajinske akademije nauka i Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske. Članovi Odjeljenja prirodno-matematičkih i tehničkih nauka radovima su učestvovali u radu konferencije.
- Sedmi međunarodni naučni skup Savremeni materijali održan je 21–22. decembra 2014. godine. Na skupu su, putem plenarnih predavanja i poster-prezentacija, izložena 83 rada iz svih oblasti savremenih materijala. Učesnici su bili iz SAD, Turske, Kine, Slovenije, Japana, Holandije, Ita-lije, Grčke, Srbije, Velike Britanije, Makedonije i drugih zemalja.
- Simpozijum Novi pogledi u prevenciji, dijagnostici i tretmanu ateroskleroze održan je 3−5. aprila 2015. godine na Jahorini. Simpozijum je organizovan u saradnji sa Udruženjem kardiologa Republike Srpske, odborima za kardiovaskularnu patologiju ANURS-a i SANU i Udruženjem za ateroskle-rozu Srbije.
- Treća međunarodna konferencija New Functional Materials and High Technology – NFMaHT održana je 29–30. juna 2015. godine u Tivtu. Konferencija je održana u saradnji sa Ruskom akademijom nauka, Akademijom nauka i umjet-nosti Republike Srpske i Univerzitetom „Union – Nikola Tesla” iz Beo-grada. Na konferenciji su radovima učestvovali članovi Odjeljenja prirodno-matematičkih i tehničkih nauka.
- Osmi međunarodni naučni skup Savremeni materijali održan je 6. i 7. septembra 2015. godine. Učestvovali su naučnici iz 16 zemalja, a prezen-tovano je 105 radova iz različitih oblasti savremenih materijala. Pokro-vitelj ovog skupa bio je Unesko, a Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske na ovaj način je učestvovala u obilježavanju 70-godišnjice postojanja ove organizacije.
- Okrugli sto Materijali za obnovljive izvore energije i zaštitu životne sredine održan je 7. septembra 2015, u okviru realizacije projektnih aktivnosti iz Unesko participacijskog programa 2014–2015. godina. Na ovom okruglom stolu naučnici iz Grčke, Slovenije, Bugarske, Srbije i BiH raspravljali su o upotrebi obnovljivih izvora energije, a pokrenuto je i pitanje sistematizovanja podataka koji se odnose na utvrđivanje realnih kapaciteta pojedinih obnovljivih izvora u državama zapadnog Balkana.
- Naučni skup Klizišta u Republici Srpskoj kao posljedica višednevnih poplava u maju 2014. godine održan je 16. oktobra 2015, u organizaciji Odbora za geonauke Odjeljenja prirodno-matematičkih i tehničkih nauka ANURS-a. Na skupu je izloženo 13 referata (predavači su bili iz Srbije, Crne Gore, Federacije BiH, Republike Srpske). Tokom diskusije raspravljalo se o tome da li su klizišta nastala kao posljedica prekomjernih padavina u pomenutom periodu ili su rezultat nekvalitetnih inženjerskih zahvata tokom izgradnje objekata, ali nisu zanemarena ni druga važna pitanja.
- Naučni skup Dejtonski mirovni sporazum – dvadeset godina poslije održan je 6. novembra 2015. godine, povodom dvadesetogodišnjice potpisivanja ovog sporazuma. Na skupu je izloženo preko 30 referata, a učesnici su bili iz Republike Srpske, Federacije Bosne i Hercegovine, Rusije, Italije, Srbije, Crne Gore i Hrvatske.
- Simpozijum Novi trendovi u dijagnostici i tretmanu akutnog koronarnog sindroma održan je 14. maja 2016. u Tesliću, u okviru Kongresa kardiologa Republike Srpske. Simpozijum su organizovali odbori za kardiovaskularnu patologiju ANURS-a i SANU.
- Četvrta međunarodna konferencija New Functional Materials and High Technology – NFMaHT održana je 4–6. jula 2016. godine u Tivtu. Konferencija je održana u saradnji sa Ruskom akademijom nauka, Akademijom nauka i umjet-nosti Republike Srpske i Univerzitetom „Union – Nikola Tesla” iz Beo-grada. Na ovoj konferenciji radove su izlagali članovi Odjeljenja prirodno-matematičkih i tehničkih nauka ANURS-a.
- Deveti međunarodni naučni skup Savremeni materijali održan je 4–5. septembra 2016. godine. Na skupu je predstavljeno osam plenarnih predavanja i 108 radova koji su prezentovani u okviru poster-prezentacija, iz svih oblasti savremenih materijala.
- Simpozijum Diabetes Mellitus: savremena dostignuća i izazovi održan je 17. novembra 2016. godine. Odbor za hronične nezarazne bolesti Odjeljenja medi-cinskih nauka ANURS-a, u saradnji sa Ministarstvom zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske (projekat Diabetes Mellitus 2016), organizovao je ovaj simpozijum na kojem su eminentni stručnjaci iz Republike Srpske i Srbije prezentovali uzroke nastanka, liječenja i prevencije nastanka šećerne bolesti.
- Naučnostručni skup Dvadeset pet godina Narodne skupštine Republike Srpske održan je 9. decembra 2016. godine. U radu skupa učestvovali su brojni akademici, univerzitetski profesori, istaknuti naučni, stručni i javni radnici, te nosioci najviših funkcija u organima i institucijama Republike Srpske. Skup je održan pod pokroviteljstvom Narodne skupštine, a organizatori su bili Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske, Univerzitet u Banjoj Luci i Univerzitet u Istočnom Sarajevu.
- Naučno-politički skup Govori srpski – piši ćirilicom održan je u Trebinju 4. marta 2017, u organizaciji Asocijacije „Stvaraoci Republike Srpske”, Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske, Srpskog nacionalnog savjeta Crne Gore, SPKD „Prosvjeta” i Srpskog udruženja „Ćirilica” iz Trebinja. Rasprava i diskusija na ovom skupu rezultirale su usvajanjem Trebinjske deklaracije o zaštiti ćirilice.
- Simpozijum Kardiovaskularne bolesti i dijabetes u fokusu održan je 11. marta 2017. Zajednički su ga organizovali odjeljenjâ medicinskih nauka SANU i ANURS-a, a održan je u okviru Drugog kongresa endokrinologa i dijabetologa Republike Srpske, sa međunarodnim učešćem, koji je održan u Banjoj Luci od 9. do 12. marta 2017. godine, na kojem je izloženo pet referata.
- Simpozijum Prevencija i tretman moždanog udara, u organizaciji Odbora za hronične nezarazne bolesti ANURS-a, održan je 27. oktobra 2017. u saradnji sa Društvom doktora medicine Republike Srpske, Udruženjem neurologa Republike Srpske i Centrom za prevenciju moždanog udara. Na simpozijumu je saopšteno pet referata.
- Okrugli sto Srpski jezik i srpsko pismo danas održan je 3. novembra 2017. godine u Banjoj Luci, u organizaciji Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske, Srpske akademije nauka i umetnosti i Odbora za standardizaciju srpskog jezika. Na skupu se raspravljalo o srpskom standardnom jeziku u kontekstu jezičkog zakonodavstva, službenoj i javnoj upotrebi jezika i pisama na srpskom jezičkom prostoru, izradi instrumenata srpskog standardnog jezika u kontekstu ostvarivanja politike jedinstvenog srpskog kulturnog prostora i drugim temama.
- Deseti međunarodni naučni skup Savremeni materijali održan je 9–10. novembra 2017. godine. Na skupu je saopšteno osam plenarnih predavanja i izloženo 87 radova u okviru poster-sesije. Svoja saznanja i iskustva iz oblasti savremenih materijala prenijeli su naučnici iz Srbije, Bugarske, Crne Gore, Hong Konga, Hrvatske, Indije, Južne Afrike, Katara, Makedonije, Njemačke, Slovenije i SAD.
- Naučni skup Strategije razvoja i ekonomske saradnje malih zemalja u uslovima globalizacije i regionalnih integracija održan je 16. i 17. novembra 2017. godine, u organizaciji Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske i Srpske akademija nauka i umetnosti. Brojna pitanja iz ove oblasti zaokupila su pažnju preko 40 učesnika skupa, uglavnom iz regiona.
- Četvrti kongres psihijatara Bosne i Hercegovine, sa međunarodnim učešćem, održan je od 16. do 19. novembra 2017. godine. Kongres je organizovalo Udruženje psihijatara Bosne i Hercegovine, a Odjeljenje medicinskih nauka, tj. Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske podržala je njegovu organizaciju.
- Naučni skup Visoko obrazovanje – putevi i stranputice održan je 23. i 24. novembra 2017. godine. Organizovali su ga Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske i Srpska akademija nauka i umetnosti. Teme o kojima se na ovom skupu raspravljalo uglavnom su se odnosile na reforme visokog obrazovanja koje se sprovode u Republici Srbiji i Republici Srpskoj.
- Naučni skup Dvadeset pet godina Republike Srpske – specijalne paralelne veze održan je 21. decembra 2017. godine, u organizaciji Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske i Srpske akademija nauka i umetnosti. Cilj skupa je bio da se, sa naučnog stanovišta, sagledaju važni aspekti dvadestpetogodišnjeg postojanja Republike Srpske, s posebnim osvrtom na specijalne paralelne veze Republike Srpske i Republike Srbije, naročito u oblastima kulture, obrazovanja, nauke, tehnologije, informisanja, sporta, privrednog razvoja, energetike, infrastrukture i dr.
- Okrugli sto Svjetski dan šuma održan je 21. marta 2018. godine, u or-ganizaciji Odbora za biotehničke nauke Odjeljenja prirodno-matematičkih i tehničkih nauka ANURS-a. Suorganizatori okruglog stola bili su JP „Šume Republike Srpske”, Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske, Ministarstvo nauke i tehnologije Republike Srpske i Šumarski fakultet u Banjoj Luci.
- Okrugli sto Srpska filozofija i/ili filozofija kod Srba održan je 29. marta 2018. godine. Osnovna tema skupa bila je usmjerena na suštinu srpske filozofije, odnosno pitanje nacionalne filozofije i u kom smislu se može govoriti o nacionalnoj filozofiji jednog nevelikog naroda kao što su Srbi.
- Međunarodni simpozijum Uticaj radona i torona na zdravlje stanovništva održan je 13. aprila 2018. godine u Tesliću, u organizaciji Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske, a pod pokroviteljstvom Ministarstva zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske. Na simpozijumu su bila 93 učesnika, a plenarna predavanja održali su naučnici iz Italije, Srbije, Slovenije, Hrvatske, Crne Gore, Makedonije, Republike Srpske i Federacije BiH.
- Okrugli sto Stanje i perspektive razvoja sela u Republici Srpskoj održan je 26. aprila 2018, u organizaciji Odbora za selo ANURS-a i Ministarstva za poljoprivredu, šumarstvo i vodoprivredu Republike Srpske. Referate je izložilo 13 naučnih radnika iz Srpske i Srbije.
- Drugi međunarodni simpozijum iz ehokardiografije održan je 29–30. juna 2018. godine, u organizaciji Udruženja kardiologa Republike Srpske Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske i Univerziteta u Banjoj Luci. Svoja saznanja iz oblasti ehokardiografije prenijeli su naučnici iz Japana, Velike Britanije, Izraela, Italije, Grčke, Srbije, Austrije, Makedonije, Republike Srpske i Federacije BiH.
- Međunarodna konferencija Ecology, Economy, Law, Information tehnology and the State Administration – ELaSA održana je 2–4. jula 2018. godine u Tivtu. Konferencija je održana u saradnji sa Ruskom akademijom nauka, Akademijom nauka i umjetnosti Republike Srpske i Univerzitetom „Union – Nikola Tesla” iz Beograda.
- Jedanaesti međunarodni naučni skup Savremeni materijali održan je 2–3. septembra 2018. godine. Prezentovano je 95 radova, a od toga 12 plenarnih predavanja. Ukupan broj autora svih radova je 272, što je osnovni pokazatelj da je veliki broj istraživača zajednički učestvovao u istraživanju savremenih materijala u svim oblastima – od tehnike do biomedicine. Na skupu su svoja saznanja i iskustva, pored domaćih, iznijeli i eminentni naučnici iz Srbije, Italije, Francuske, Holandije, Slovenije, Slovačke, Mađarske, Hrvatske, Makedonije, Kine, Južne Afrike i drugih zemalja.