AKADEMIK TOMAŠ OBJAVIO NOVI METOD KOMPOZITNOG MJERENjA DRUŠTVENOG RAZVOJA
26.09.2022.
Akademik Rajko Tomaš, redovni član Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske, objavio je novi multikriterijalni metod mjerenja potencijalnog kvaliteta života, odnosno uspješnosti društvenog razvoja. U radu pod naslovom Measurement of the Concentration of Potential Quality of Life in Local Communities (Mjerenje koncentracije potencijalnog kvaliteta života u lokalnim zajednicama) koji je štampan u avgustovskom broju vodećeg svjetskog časopisa u oblasti mjerenja svih aspekata kvaliteta života Social Indicators Research (Tomaš, R. Measurement of the Concentration of Potential Quality of Life in Local Communities. Soc Indic Res 163, 79–109 (August 2022). https://doi.org/10.1007/s11205-022-02895-9), akademik Tomaš je postavio teorijske osnove potencijalnog kvaliteta života, zasnivajući ih na nejednakosti raspodjele objektivnih uslova života (prirodnih, ekonomskih, demografskih, socijalnih) i reakcijama stanovništva na te razlike.
Poseban naučni doprinos ovog rada predstavlja metod mjerenja relativne koncentracije potencijalnog kvaliteta života. Autor je razvio novi sintetički (kompozitni) indeks relativne koncentracije koji na specifičan način rješava problem agregiranja, harmonizacije i ponderisanja podataka, što je u ovoj oblasti istraživanja upravo najkomplikovaniji dio.Takođe, prezentovan je i originalan način klasifikovanja potencijalnog kvaliteta života i njegovog rangiranja za analizirane subjekte.Metod mjerenja istovremeno identifikuje za sve analizirane subjekte prednosti i zaostajanja u određenim aspektima razvoja, pokazujući relativni položaj i rang svakog obilježja za svakog subjekta u okviru analizirane cjeline. Zbog toga je metod pogodan za identifikovanje nejednakosti u društvenom razvoju složenih društvenih zajednica (npr. opština i regija u okviru jedne države, država u okviru unije i slično) i razvoj strategija i politika za ujednačavanje razvoja.
Primjena novog metoda objašnjena je na primjeru opština Republike Srpske. Ovim radom akdemik Tomaš je nastavio teorijski i metodološki razvoj njegovog koncepta relativne koncentracije koji je objavio u knjizi (prvo poglavlje) Globalization and Entrepreneurship in Small Countries (Globalizacija i preduzetništvo u malim zemljama) u Njujorku 2019. godine u izdanju Routledge,jednog od najpoznatijih svjetskih izdavača.
Detaljnije o radu: https://doi.org/10.1007/s11205-022-02895-9
Detaljnije o časopisu:https://www.springer.com/journal/11205