ODRŽAN NAUČNI SIMPOZIJUM „KULTURNO-ISTORIJSKI KOMPLEKS DONjI DETLAK“
17.09.2014.
Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske, Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa RS i opština Derventa organizovali su 12. i 13. septembra 2014. godine, u Banjaluci i Derventi, Naučni simpozijum „Kulturno-istorijski kompleks Donji Detlak“.
Simpozijum je otvorio akademik Rajko Kuzmanović, predsjednik ANURS-a, a prisutne su pozdravili i akademik Drago Branković, predsjednik Organizacionog odbora, mr Slobodan Nagradić, direktor Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa RS, i gospodin Milorad Simić, načelnik opštine Derventa.
U Velikoj sali ANURS-a prvog dana održavanja simpozijuma svoje referate izložili su: prof. dr Staniša Tutnjević, dopisni član ANURS-a, mr Milan Đurđević, direktor Zavičajnog muzeja, Gradiška, prof. dr Slaviša Perić, direktor Arheološkog instituta, Beograd, mr Ivana Pandžić, Filozofski fakultet, Banja Luka, Ljubica Srdić, Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa RS, dr Milijana Okilj, Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa RS, mr Milica Kotur, Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa RS, mr Janko Vračar, Muzej Republike Srpske, prof. dr Branko Letić, dopisni član ANURS-a, prof. dr Ljiljana Ševo, Akademija umjetnosti, Banja Luka. Poslije toga, učesnici su posjetili selo Donji Detlak kod Dervente, gdje su ih pozdravili mr Sredoje Nović, ministar civilnih poslova u Vijeću ministara BiH, i episkop zvorničko-tuzlanski gospodin Hrizostom. Drugi dio predavanja organizovan je 13. septembra u konferencijskoj sali hotela „Biser“ u Derventi gdje su svoje radove izložili: mr Željko Vujadinović, Filozofski fakultet, Banja Luka, mr Damir Kljajić, direktor Turističke organizacije, Derventa, mr Bojan Vujinović, Zavičajni muzej, Gradiška, mr Dušica Grbić, bibliotečki savjetnik Bibliteke Matice srpske, Novi Sad, dr Viktor Savić, Institut za srpski jezik SANU, Beograd, Danijel Dojčinović, Filološki fakultet, Banja Luka, prof. dr Ljubiša Folić, Pravoslavni bogoslovski fakultet „Sveti Vasilije Ostroški“, Foča.
Istoričari, arheolozi, istoričari književnosti, jezički stručnjaci – tekstolozi, arhitekte i restauratori izložili su ukupno 16 radova na ovom simpozijumu, a predmet rasprave bile su tri tematske cjeline: Detlovački evhologion, pitanje manastira Detlak i arheološki lokalitet Ambarine.
Reprint-izdanje Detlovačkog evhologiona, koje je naučnoj i kulturnoj javnosti predstavljeno u Beogradu, Novom Sadu i Derventi, pokazatelj je široke i duboke rasprostranjenosti srpske nacionalne, kulturne i crkvene tradicije u Bosni i Hercegovini, odnosno Republici Srpskoj. Ovaj primjerak evhološke književnosti, uvezan u jedinstven konvolut, sadrži dvije rukopisne knjige nastale u rasponu od sedamdesetak godina – od sredine XVI do treće decenije XVII vijeka u selu Detlaku. Na osnovu vodenih žigova na papiru utvrđeno da je jedna od njih, obimnija i starija, nastala između 1550. i 1560. godine. Njen pisac nije poznat. Druga knjiga je nastala kasnije; jedan njen, manji dio, pisala je ruka nepoznatog pisara, a veći dio je „autorizovao“ i sa onom koja je nastala ranije povezao Zaharija Vozućanin, o čemu je ostavio precizan zapis datiran na 24. novembar 1628. godine. Reprint izdanje su reprezentativno priredili prof. dr Vladimir Vukašinović, te mr Dušica Grbić i Katica Škorić iz Biblioteke Matice srpske, i Radoman Stanković iz Narodne biblitoeke Srbije.
Lokalitet Ambarine smatra se najstarijim, najočuvanijim i najosmišljenijim objektom materijalne kulture na području opštine Derventa, nastalim u periodu od V do VI vijeka. Na osnovu naziva lokaliteta i njegovog specifičnog oblika (kompleks udubljenja u obliku amfora, odnosno ćupova, vertikalno ukopanih u kamenu), pretpostavlja se da je u pitanju spremište – prirodni ambar za hranu. Nedaleko od lokaliteta Ambarine nalazi se udubljenje u kamenu zvano Pećina, koje je djelimično oblikovano ljudskom rukom. Pretpostavlja se da je Pećina predstavljala neku vrstu sakralnog objekta – isposničke ćelije.
Radovi sa ovog dvodnevnog simpozijuma biće objavljeni u zborniku radova. Simpozijum je, nakon diskusije, zatvorio akademik Drago Branković.
Simpozijum je otvorio akademik Rajko Kuzmanović, predsjednik ANURS-a, a prisutne su pozdravili i akademik Drago Branković, predsjednik Organizacionog odbora, mr Slobodan Nagradić, direktor Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa RS, i gospodin Milorad Simić, načelnik opštine Derventa.
U Velikoj sali ANURS-a prvog dana održavanja simpozijuma svoje referate izložili su: prof. dr Staniša Tutnjević, dopisni član ANURS-a, mr Milan Đurđević, direktor Zavičajnog muzeja, Gradiška, prof. dr Slaviša Perić, direktor Arheološkog instituta, Beograd, mr Ivana Pandžić, Filozofski fakultet, Banja Luka, Ljubica Srdić, Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa RS, dr Milijana Okilj, Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa RS, mr Milica Kotur, Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa RS, mr Janko Vračar, Muzej Republike Srpske, prof. dr Branko Letić, dopisni član ANURS-a, prof. dr Ljiljana Ševo, Akademija umjetnosti, Banja Luka. Poslije toga, učesnici su posjetili selo Donji Detlak kod Dervente, gdje su ih pozdravili mr Sredoje Nović, ministar civilnih poslova u Vijeću ministara BiH, i episkop zvorničko-tuzlanski gospodin Hrizostom. Drugi dio predavanja organizovan je 13. septembra u konferencijskoj sali hotela „Biser“ u Derventi gdje su svoje radove izložili: mr Željko Vujadinović, Filozofski fakultet, Banja Luka, mr Damir Kljajić, direktor Turističke organizacije, Derventa, mr Bojan Vujinović, Zavičajni muzej, Gradiška, mr Dušica Grbić, bibliotečki savjetnik Bibliteke Matice srpske, Novi Sad, dr Viktor Savić, Institut za srpski jezik SANU, Beograd, Danijel Dojčinović, Filološki fakultet, Banja Luka, prof. dr Ljubiša Folić, Pravoslavni bogoslovski fakultet „Sveti Vasilije Ostroški“, Foča.
Istoričari, arheolozi, istoričari književnosti, jezički stručnjaci – tekstolozi, arhitekte i restauratori izložili su ukupno 16 radova na ovom simpozijumu, a predmet rasprave bile su tri tematske cjeline: Detlovački evhologion, pitanje manastira Detlak i arheološki lokalitet Ambarine.
Reprint-izdanje Detlovačkog evhologiona, koje je naučnoj i kulturnoj javnosti predstavljeno u Beogradu, Novom Sadu i Derventi, pokazatelj je široke i duboke rasprostranjenosti srpske nacionalne, kulturne i crkvene tradicije u Bosni i Hercegovini, odnosno Republici Srpskoj. Ovaj primjerak evhološke književnosti, uvezan u jedinstven konvolut, sadrži dvije rukopisne knjige nastale u rasponu od sedamdesetak godina – od sredine XVI do treće decenije XVII vijeka u selu Detlaku. Na osnovu vodenih žigova na papiru utvrđeno da je jedna od njih, obimnija i starija, nastala između 1550. i 1560. godine. Njen pisac nije poznat. Druga knjiga je nastala kasnije; jedan njen, manji dio, pisala je ruka nepoznatog pisara, a veći dio je „autorizovao“ i sa onom koja je nastala ranije povezao Zaharija Vozućanin, o čemu je ostavio precizan zapis datiran na 24. novembar 1628. godine. Reprint izdanje su reprezentativno priredili prof. dr Vladimir Vukašinović, te mr Dušica Grbić i Katica Škorić iz Biblioteke Matice srpske, i Radoman Stanković iz Narodne biblitoeke Srbije.
Lokalitet Ambarine smatra se najstarijim, najočuvanijim i najosmišljenijim objektom materijalne kulture na području opštine Derventa, nastalim u periodu od V do VI vijeka. Na osnovu naziva lokaliteta i njegovog specifičnog oblika (kompleks udubljenja u obliku amfora, odnosno ćupova, vertikalno ukopanih u kamenu), pretpostavlja se da je u pitanju spremište – prirodni ambar za hranu. Nedaleko od lokaliteta Ambarine nalazi se udubljenje u kamenu zvano Pećina, koje je djelimično oblikovano ljudskom rukom. Pretpostavlja se da je Pećina predstavljala neku vrstu sakralnog objekta – isposničke ćelije.
Radovi sa ovog dvodnevnog simpozijuma biće objavljeni u zborniku radova. Simpozijum je, nakon diskusije, zatvorio akademik Drago Branković.