PREMINULA AKADEMIK DESANKA KOVAČEVIĆ KOJIĆ
13.08.2022.
Akademik Desanka Kovačević Kojić preminula je 13. avgusta 2022. godine u Beogradu u 97-oj godini života.
Akademik Desanka Kovačević Kojić izabrana je za dopisnog člana Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine 1975, a za redovnog 1981. godine. Tokom rata 1992–1995. napustila je Sarajevo i prešla u Beograd. Za redovnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti birana je 1994. i od tada redovno učestvuje u radu Odeljenja istorijskih nauka. Jedan je od osnivača Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske (1993) i njen je član od 1996. godine
Akdemik prof. dr Desanka Kovačević Kojić rođena je 3. oktobra 1925. godine u Sarajevu. Živi u Beogradu. Osnovnu i srednju školu završila je u rodnom gradu, a studije isto-rije na Filozofskom fakultetu u Beogradu, gdje je diplomirala 1950. godine. Iste go-dine izabrana je za asistenta na Filozofskom fakultetu u Sarajevu.
Na Filozofskom fakultetu u Beogradu 1956. odbranila je doktorsku disertaciju Trgovina u srednjovjekovnoj Bosni. Školsku 1957/1958. godinu provela je na stručnom usavršavanju u Parizu kod Fernana Brodela na École Pratique des Hautes Études (Sorbona). Na Filozofskom fakultetu u Sarajevu prošla je sva zvanja do redovnog profe-sora (1969) za predmet Istorija naroda Jugoslavije u srednjem vijeku. Povremeno je predavala i pomoćne istorijske nauke.
Godinama je obavljala naučna istraživanja u Historijskom arhivu u Dubrovniku. Istraživala je i u bibliotekama i arhivima Venecije, Firence i Milana. Proučavala je više tematskih oblasti, među kojima su najzastupljenije: trgovina, rudarstvo i gradovi, u prvom redu srednjovjekovne Srbije i Bosne, kao i njihove privredne veze sa Dubrovnikom i Mediteranom. Pretežno se bavila proučavanjem istorije gradova, obli-cima privređivanja, dubrovačkim naseobinama, uređenjem i društvenom strukturom, načinom života, kao i odnosom između sela i grada. Najviše je pisala o trgovini, rudarstvu, zanatstvu, carinama u srednjem vijeku, ulozi trgovaca i životu vlaha, o svim vidovima života u pojedinim gradovima, ali i o drugim temama iz političke i kulturne istorije. Radovi su joj uglavnom zasnovani na dotad neistraženoj i neobja-vljenoj arhivskoj građi.
Od 1979. do 2004. bila je stalni član i saradnik Međunarodne komisije za istoriju gradova (Commission internationale pour l'histoire des villes), a potom je nastavila svoje učešće u radu Komisije u svojstvu počasnog člana. Član je Odbora SANU za istoriju Bosne i Hercegovine. Učestvovala je na više kongresa i naučnih skupova u zemlji i inostranstvu. Bila je dugogodišnji član raznih naučnih odbora iz oblasti istorije, član redakcija stručnih časopisa i spoljni saradnik Istorijskog instituta SANU.
Dobitnica je nagrada za naučni rad „Veselin Masleša”, Dvadesetsedmojulske nagrade kao i nagrade „Vladimir Ćorović” za životno djelo (2002).
Važnija djela: Bosna i Hercegovina u srednjem vijeku, Sarajevo 1954; Trgovina u srednjovjekovnoj Bosni, Sarajevo 1961; Gradska naselja srednjovjekovne bosanske države, Sarajevo 1978; Privredni razvoj srednjovjekovne bosanske države (poglavlje u knjizi Prilozi za istoriju Bosne i Hercegovine I), Sarajevo 1987; Trgovačke knjige braće Kabužić (Caboga): 1426–1433, Beograd 1999; Staro srpsko rudarstvo (u koautorstvu sa Simom Ćirkovićem i Ružom Ćuk), Beograd 2002; Gradski život u Srbiji i Bosni (XIV–XV vijek), Beograd 2007; Srednjovjekovna Srebrenica: XIV–XV vijek, Beograd 2010; La Serbie et les pays Serbes: L'économie urbaine: XIVe–XVe siècles, Belgrade 2012. Pored knjiga, autor je i brojnih studija objavljenih u domaćim i stranim časopisa i zbornicima radova.